Nawigacja prawdę Ci powie...

Do niedawna kierowcy samochodów ciężarowych planowali trasy w Polsce, korzystając z systemów nawigacji dla aut osobowych lub ze zwykłych map, korygowanych przez radio CB. Szczęśliwie to już historia...
Nawigacja prawdę Ci powie...

Od kilkunastu miesięcy mamy wysyp systemów nawigacyjnych dla traków, które obejmują również obszar naszego kraju. Jazda po nieznanych trasach, gdzie trafi ają się ograniczenia masy dopuszczalnej lub nacisku naoś, zbyt niskie wiadukty lub zakazy wjazdu z materiałami niebezpiecznymi przestała być nie lada wyzwaniem.

VADEMECUM TRAKERA
Najnowsza AutoMapa 5.5 w wersji dla tirów posiada dane niezbędne do wytyczania tras dla samochodów ciężarowych, informacje opracowane przez policję dotyczące najniebezpieczniejszych stref drogowych w Polsce, system gromadzenia informacji o natężeniu ruchu na drogach oraz najnowsze mapy polskich dróg wraz z danymi o blisko 400 tys. punktów użyteczności publicznej pogrupowanych w prawie tysiącu kategoriach. Informacja o słupkach wskazujących kilometraż drogi wyświetlana jest w panelu nawigacyjnym, dzięki czemu traker korzystając z CB radia, może szybko nie tylko dowiedzieć się, na którym kilometrze drogi znajdują się utrudnienia w ruchu, ale i przekazać w eter dokładną informację na ten temat.

Kierowcy pojazdów ciężarowych podróżujący z nawigacją samochodową po Polsce mogą wyznaczyć trasę podróży z uwzględnieniem ograniczeń dla ich pojazdu. Dane dla ciężarówek poruszających się na terenie Polski zawierają m.in. ponad 23 tysiące znaków ograniczenia tonażu, ponad 1200 znaków określających wysokość wiaduktu i ponad 2200 wiaduktów, których wysokość została zmierzona dalmierzem laserowym na potrzeby przejazdów nienormatywnych. AutoMapa 5.5 oferuje również dane dotyczące dopuszczalnego nacisku na oś pojazdu dla wszystkich dróg krajowych i wojewódzkich. Z kolei AutoMapa Traffic – system omijania zatorów drogowych, pozwala uniknąć korków i planować trasę z uwzględnieniem aktualnej sytuacji na drogach. AutoMapę wykorzystuje m.in. Blow GPS50iBT, wielofunkcyjne urządzenie nawigacyjne w wersji dla ciężarówek, montowane w pojazdach Volvo.

BEZPŁATNA AKTUALIZACJA
W ubiegłym roku miało również swoją rynkową premierę urządzenie nawigacyjne Becker Traffic Assist Pro Z302 Truck, które jest połączeniem prostej i bezpiecznej nawigacji ze specjalnymi funkcjami dla ciężarówek. Posiada ono nowy szybki procesor 600 MHz oraz akcelerator graficzny, dzięki czemu może dokonać szybkiej kalkulacji trasy ciężarówki. Dodatkową nowością jest opcja czasowego lub stałego blokowania pojedynczych ulic, która pozwala na wyeliminowanie z wytyczanej trasy remontowanych dróg, zamkniętych tuneli itp.

Natomiast funkcja Navteq Trafi c Patterns zapewnia historyczne informacje o natężeniu ruchu drogowego w zależności od dnia i godziny, co ułatwia obliczenie realnego czasu potrzebnego na przejazd. „Kierowca planując trasę, może ustawić wszystkie ważne parametry pojazdu: długość, szerokość, wysokość, liczbę osi, dopuszczalną masę całkowitą, masę pojazdu, a także obecność przyczepy” – podkreśla Piotr Namedyński, przedstawiciel firmy Becker.

Nawigacja uwzględnia również regulacje dotyczące ograniczenia ładunku: materiały niebezpieczne, materiały wybuchowe lub łatwopalne oraz materiały, które mogą skazić wodę. Na podstawie sumy tych informacji urządzenie wyznaczy trasę przejazdu do celu z pominięciem tras nieodpowiednich dla danego pojazdu: zbyt wąskich dróg, tuneli, mostów, zakazów wjazdu. Ponadto w Becker Traffi c Assist Pro Z302 Truck zamontowano funkcję TTS – zapowiedzi głosowej nazw ulic. Użytkownik tego systemu może również bezpłatnie aktualizować mapy w ciągu 2 lat od momentu zakupu nawigacji. Oprócz standardowych map dla 41 krajów Europy zestaw kartograficzny zawiera również mapy Navteq Truck 2009 z trasami dla ciężarówek w 15 krajach, w tym w Polsce.

TYSIĄCE CELÓW SPECJALNYCH
Navigon nie pozostaje w tyle i od jesieni prezentuje własne nowe oprogramowanie dla kierowców samochodów ciężarowych. Dzięki temu rozwiązaniu nawigacyjnemu kierowcy samochodów ciężarowych mogą zaplanować trasę w ponad 20 krajach Europy.

„W celu znalezienia idealnie dopasowanej trasy kierowca musi ustawiać swój profil” – informuje Wojciech Liczkowski z Agencji PR Cohn & Wolfe. Do tego potrzebny jest zestaw siedmiu danych na temat pojazdu: jego wysokość, szerokość, dopuszczalna ładowność na jedną oś oraz rodzaj przewożonych niebezpiecznych substancji. Określa się również, czy samochód ciągnie przyczepę oraz ustawia jej długość, a także definiuje całkowitą masę pojazdu oraz przyczepy.

Oprogramowanie opracowuje najlepszą trasę na podstawie wszystkich zebranych w ten sposób informacji. Automatycznie eliminuje te odcinki, których pojazd nie będzie w stanie pokonać lub po których nie może się poruszać, takie jak: wąskie drogi, mosty o określonej nośności lub wiadukty o niskiej dopuszczalnej wysokości pojazdu. W ten sposób oprogramowanie znajduje dla ciężarówki optymalną trasę, w razie potrzeby kierując trakera objazdami i odpowiednimi mostami.

Oprócz wskazówek nawigacyjnych, oprogramowanie informuje kierowcę o 24 tys. celów specjalnych, np. o stacjach benzynowych dla samochodów ciężarowych, warsztatach otwartych przez całą dobę, możliwości skorzystania na postoju z prysznica lub sklepu. „Lista celów specjalnych zawiera nawet myjnie dla ciężarówek, informacje o dopuszczalnej wysokości pojazdu na zadaszonych stacjach paliw lub o możliwości płacenia kartą” – dodaje Wojciech Liczkowski.

Jeżeli kierowcy znajdą błędy na mapie, nowe lub zmienione ograniczenia i znaki dla ciężarówek, drogi, po których nie mogą się poruszać pojazdy przewożące niebezpieczne materiały, nową dopuszczalną wysokość, szerokość lub masę pojazdu na danym odcinku, mogą od razu wprowadzić informacje na ten temat bezpośrednio do urządzenia, a potem wysłać je do firmy Navigon poprzez aplikację Navigon Fresh.

ALTERNATYWNE TRASY
Najnowsza przenośnia nawigacja PN 4000 TSN VDO Dayton dla trakerów z mapą Polski łączy w sobie łatwość wprowadzania danych zwykłej nawigacji przenośnej (PN 4000) z zaawansowanymi funkcjami nawigacji dla samochodów ciężarowych, takimi jak wyznaczanie trasy na podstawie wcześniej określonych danych pojazdu czy unikanie utrudnień w ruchu dla samochodów ciężarowych. Podczas przerw w podróży kierowca może korzystać z multimedialnych funkcji urządzenia.

Zanim kierowca wyruszy w trasę, musi najpierw zdefiniować i wprowadzić do systemu takie informacje jak: długość, szerokość i wysokość pojazdu, rozłożenie ciężaru na osiach, a także podać klasyfikację towarów dotyczącą ich przewozu – towary bezpieczne lub niebezpieczne.
Wprowadzając do systemu dane samochodu i adres miejsca przeznaczenia, automatycznie włączany jest przewodnik, który pomaga ustalić optymalna trasę, czas dotarcia do poszczególnych punktów trasy i sugeruje postoje na podstawie czasu pracy kierowcy. Mapa uwzględnia drogi klasy od 1 do 4, jednak wyznaczenie trasy dla ciężarówek odbywa sięraczej na drogach klasy 1 i 2 (w ostateczności 3 i 4). Kryteria umożliwiają wybór najkorzystniejszej trasy: szybkiej, krótkiej lub ekonomicznej.

Ponieważ VDO Dayton jest zintegrowany z odbiornikiem TMC, system dostarcza informacji dotyczących ruchu, a także podpowiada alternatywne trasy, kiedy dochodzi do utrudnień. Przy zmianie trasy, system powtarza analizę danych, tak by wskazać marszrutę bez wąskich ulic lub mostów, których przejechanie byłoby problemem dla wielkiego pojazdu. Ponadto dla najbardziej wymagających trakerów dodano trzy nowe specyfikacje POI: stacje benzynowe z pompami wysokiego ciśnienia, parkingi dla ciężarówek, restauracje dla trakerów i truck shopy.

WIZUALNE I DŹWIĘKOWE SYGNAŁY
W Map&Guide truck navigator 5.0 – systemie nawigacji GPS opartym na najnowszych mapach firmy Navteq oraz oprogramowaniu firmy Map&Guide, wykorzystano wieloletnie doświadczenie firmy dotyczące rozwiązań dla transportu i spedycji. Oprogramowanie może współpracować
zarówno z odbiornikiem GPS podłączonym do notebooka, jak również przy wykorzystaniu PDA.
Mapa cyfrowa zawiera wszystkie ograniczenia ruchu dla pojazdów ciężarowych na planowanej i kalkulowanej trasie przejazdu.

Oprogramowanie sprzęgnięte z mapą cyfrową umożliwia dokładniejsze zdefiniowanie każdego pojazdu, np. zapisanie masy zestawu transportowego po załadowaniu lub gdy nastąpi zmiana naczepy. Użytkownicy wybierają cechy pojazdu spośród poszerzonego wachlarza możliwości, jak wysokość, szerokość, długość, waga czy maksymalny nacisk na poszczególne osie. Oprogramowanie pozwala ustalić lub obliczyć wszystkie parametry przejazdu, dostosowane do konkretnego pojazdu.

Wizualne i dźwiękowe sygnały zagrożenia zwiększają bezpieczeństwo w trudnych sytuacjach. Użytkownik może być ostrzegany o ryzykownych zdarzeniach, jak strome pochyłości, nierówności na drodze, niebezpieczne zakręty, silne boczne wiatry lub gałęzie drzew, nisko pochylone nad drogą.

CZEKAMY NA POLSKĘ
Na początku 2009 r. Tom Tom wypuścił na rynek mapę Tom Tom Truck Western and Central Europe. Nowy algorytm wyznaczający trasę bierze pod uwagę specyficzne trudności, z jakimi borykają się kierowcy ciężarówek. W większości przypadków, wyznaczając trasę dla kierowcy ciężarówki, unika miejskich uliczek lub wąskich ulic osiedlowych oraz ostrych zakrętów. Ponadto, przy ustalaniu trasy i wyliczaniu czasu przejazdu, bierze pod uwagę maksymalną dopuszczalną prędkość dla danego typu samochodu ciężarowego.

Technologia TomTom IQ Routes pozwala na wyznaczanie trasy na podstawie rzeczywistych warunków na drodze. IQ Routes określa trasę biorąc pod uwagę aktualne prędkości pojazdów na drodze, a nie znaków drogowych z ograniczeniami prędkości. Technologia uwzględnia wszystkie czynniki, jakie mogą mieć wpływ na czas potrzebny kierowcy, aby dotrzeć do celu – takie jak: sygnalizacja świetlna, ronda czy progi ograniczające prędkość. W przypadku spiętrzenia czynników automatycznie wybierana jest trasa, której pokonanie zajmie zdecydowanie mniej czasu.

„W przypadku krajów, których mapy zawierają dane dotyczące samochodów ciężarowych, wyznaczanie trasy odbywa się w jeszcze bardziej precyzyjny sposób” – podkreśla Tomasz Wiesiołek, przedstawiciel firmy TomTom. Wybierając profil samochodu ciężarowego, użytkownik wprowadza również dane dotyczące rozmiarów pojazdu (waga, nacisk na osie, długość, szerokość, prędkość dopuszczalna, prędkość maksymalna). Informacje te są następnie porównywane z danymi dostępnymi w mapie, takimi jak wysokość tunelu lub nośność mostu.

W rezultacie powstaje trasa optymalna dla samochodu ciężarowego, omijająca wszelkie odnotowane ograniczenia gabarytowe. Algorytm wyznaczania trasy w oparciu o wprowadzone parametry pojazdu, funkcjonuje na terenie 11 z 45 krajów zawartych na mapie. Niestety, na tej krótkiej liście nie ma jeszcze Polski. Brakuje również informacji POI, np. o myjniach samochodowych, parkingach dla samochodów ciężarowych, punktach opłat za przejazdy tunelami, mostami, autostradami itp.

GDZIE JESTEM?
Pierwszą nawigacją firmy Garmin zaprojektowaną dla transportu ciężkiego jest nüvi 465T. Umożliwia ona planowanie tras bazujących na informacjach o typie pojazdu, jego ładowności lub fizycznych ograniczeniach. W czasie jazdy 465T może wyświetlać na ekranie informacje i ostrzeżenia o znajdujących się przed kierowcą warunkach drogowych, takich jak ostre zakręty, duże nachylenia drogi czy jej zwężenia.

Nüvi 465T oferuje mapy pokrywające swoim zasięgiem obszar całej Europy. Również dane dla ciężarówek dostępne są na tym samym obszarze. Przeinstalowane mapy oferują bazę ponad 1,5 mln punktów POI, w tym hotele, restauracje, stacje benzynowe, bankomaty i inne. Mapy dostarcza Navteq.

Nowe urządzenie wyznacza trasy w oparciu o typ pojazdu, ładowność i jego wymiary, z uwzględnieniem wielu punktów pośrednich, ostrzega o niebezpieczeństwie na drodze i wskazuje kierowcy preferowany pas ruchu. Funkcja „Gdzie jestem?” pozwala łatwo znaleźć najbliższe szpitale, posterunki policji, stacje benzynowe, skrzyżowanie oraz współrzędne miejsca, w którym się aktualnie znajduje. Trakerom pozostaje przestrzeganie prawa drogowego i stosowanie się do obowiązującej organizacji ruchu.

MICHAŁ DONDA

Źródło: etransport.pl